Edgar
Allan Poe - Afdaling in de maalstroom:
' ... ploseling - heel plotseling - nam deze een duidelijke, definitieve
vorm aan, in een cirkel van meer dan een mijl doorsnee. De rand van de
draaiing werd aangegeven door een brede band van blinkende nevel; maar
hiervan gleed geen druppel in de mond van de verschrikkelijke trechter,
waarvan het binnenste zover het oog het kon omvatten een gladde, glimmende
en gitzwarte watermuur was, die onder een hoek van 45 graden met de horizon
in duizelingwekkende vaart slingerend en beklemmend als maar rondtolde,
en tot de winden een smekende, half gillend, half gierende stem verhief,
zoals zelfs de machtige Niagara waterval niet in zijn doodsstrijd naar
de hemel zendt. (...) Dit kan niets anders dan de grote draaikolk van
de Maelström zijn'
Louise
Bourgeois:
The spiral is important to me. It is a twist. As a child, after
washing the tapestries in the river, I would turn and twist and wring
them with three others or more to wring the water out. Later I would dream
of getting rid of my fathers mistress. I would do it in my dreams by wringing
her neck. The spiral I love the spiral represents control
and freedom.
Nabokov:
'In de spriraal-vorm is de cirkel, ontrold, ontwonden, niet langer vicieus;
hij is bevrijd'.
C.G.Jung
de mens en zijn symbolen:
Jungs redeneringen bewegen zich als een opwaarst gaande spiraal rond zijn
onderwerp, zoals een vogel rond een boom cirkelt. Zolang hij dicht bij
de grond is, ziet de vogel slechts verwarring van bladeren en takken.
Als hij hoger komt ziet hij de boom langzamerhand als een geheel, en als
iets dat staat in zijn omgeving.
Pessoa
- Boek der rusteloosheid:
'Het leven is een verward kluwen. Het heeft een zin als het kluwen uit
elkaar gehaald en in de lengte uitgelegd of netjes opgerold wordt. Maar
het is, zoals het is, een probleem zonder eigenlijk kluwen, een opgerold
worden zonder een waar.'
'De meeste
mensen lijden aan de ziekte niet te kunnen zeggen wat ze zien en denken.
Men zegt dat er niets moeilijkers bestaat dan met woorden een spiraal
definiëren: het is nodig, zo zegt men, om daarnaast met de letterloze
hand de regelmatige draaibeweging omhoog te maken waardoor de abstracte
figuur van een veer of bepaalde trappen duidelijk wordt voor het oog.
Maar als we er aan denken dat zeggen vernieuwen is, kunnen we zonder enige
moeite een spiraal definiëren: het is een cirkel die stijgt zonder
ooit gesloten te worden. Ik weet dat de meeste mensen het niet zo zouden
durven definiëren, omdat ze veronderstellen dat definiëren zeggen
is wat de anderen willen dat men zegt en niet wat men moet zeggen om te
definiëren. Ik zal het beter zeggen: een spiraal is een virtuele
cirkel die zich stijgend ontvouwt zonder zich ooit te verwezenlijken.
Maar nee, deze definitie is nog te abstract. Ik zal het concrete nemen
en men zal het kunnen zien: een spiraal is een slang zonder slang die
die zich verticaal oprolt om niets'.
George
Eliot - Middlemarch:
'Zelfs met een microscoop gericht op een waterdruppel maken we gevolgtrekkingen
die weinig subtiel blijken te zijn, want als je door een zwakke lens een
wezen ziet dat actief vraatlustig schijnt te zijn, met kleinere wezentjes
die daar actief op inspelen als waren zij gemagnetiseerde muntjes, dan
onthult een sterkere lens het bestaan van zekere pieplkeine haartjes die
draaikolken veroorzaken waar de slachtoffers in meegesleurd worden, terwijl
de eter passief op de ontvangst van zijn klantjes wacht.'
Gilles
Deleuze:
'"De wereld zet twee valstrikken: die van de identificatie en die van
de afstand'.
Cristina
Iglesias:
'spiralen zijn ruimtes die zich openen naar de toeschouwer en zich tegelijkertijd
in zichzelf terugtrekken'.
A. F. Th. van der Heijden
Verzet je niet tegen het leven. Laat je zinken tot op de bodem. Als een baksteen. Het heeft geen zin tegen een draaikolk te vechten. Pas als je door zijn diepste en smalste punt bent gegaan, ben je vrij.
Albert Einstein
Man tries to make for himself in the fashion that suits him best a simplified and intelligible picture of the world; he then tries to some extent to substitute this cosmos of his for the world of experience, and thus to overcome it. This is what the painter, the poet, the speculative philosopher, and the natural scientists do, each in his own fashion. Each makes this cosmos and its construction the pivot of his emotional life, in order to find in this way peace and security which he can not find in the narrow whirlpool of personal experience.
Nikos Kazantzakis A woman's body is a dark and monstrous mystery; between her supple thighs a heavy whirlpool swirls, two rivers crash, and woe to him who slips and falls!

|